سید سعید اسلامیان؛ محمد هادی بذرکار؛ سید فرهاد موسوی
چکیده
بارندگی یکی از عوامل اصلی در ایجاد خشکسالی است که کمبود آن، جریانهای سطحی و زیرزمینی، دریاچهها و بهطور کلی منابع آب را بهشدت تحت تأثیر قرار میدهد. پیشبینی بارندگی در سالهای آینده میتواند در برنامهریزی منابع آب مؤثر واقع شود. الگوهای سری زمانی، این امکان را در اختیار برنامهریزان منابع آب قرار میدهد. ...
بیشتر
بارندگی یکی از عوامل اصلی در ایجاد خشکسالی است که کمبود آن، جریانهای سطحی و زیرزمینی، دریاچهها و بهطور کلی منابع آب را بهشدت تحت تأثیر قرار میدهد. پیشبینی بارندگی در سالهای آینده میتواند در برنامهریزی منابع آب مؤثر واقع شود. الگوهای سری زمانی، این امکان را در اختیار برنامهریزان منابع آب قرار میدهد. هدف از انجام پژوهش حاضر پیشبینی خشکسالی استان اصفهان با برازش الگوهای مختلف سری زمانی به دادههای ماهانه بارندگی ایستگاههای استان میباشد. الگوهای مورد بررسی شامل ماهانه و ماهانه فصلی، نمایی سالانه و میانگین متحرک سه، پنج، هفتساله و سینوسی میباشد. ایستگاههای هواشناسی مورد استفاده برای تحلیل سری زمانی 24 ایستگاه استکه طول دوره آماری آنها متغیر و بین حداکثر 44 سال (2000-1957) و حداقل 11 سال (1997-1987) قرار داشت. نتایج نشان میدهد که ایستگاههای مورد مطالعه از نظر برازش الگویARIMA به سه گروه مناسب، نامناسب و متوسط تقسیم شده که بهترتیب نه، پنج و چهار ایستگاه در آن قرار میگیرد. همچنین، نتایج نشان میدهد که ایستگاههای اصفهان و کاشان علیرغم آمار بارندگی طولانی، دارای برازش نامناسبتری نسبت به دیگر ایستگاههای منطقه میباشند. بنابراین، صرف طولانی بودن آمار بارندگی نمیتوان برازش بهتر سری زمانی را انتظار داشت. با توجه به نتایج حاصل میتوان اظهار داشت که استفاده از الگوهای ARIMA بهمنظور مدلسازی سری میانگین متحرک سالانه میتواند در بررسی روند خشکسالی سودمند واقع شده و بهعنوان الگوهایی برای این رفتار باشد.